Biblioteka Publiczna w Choroszczy

Patroni roku 2025 w dziedzinie literatury

Sejm oraz Senat Rzeczypospolitej Polskiej co roku wybierają patronów na dany rok. W dziedzinie literatury w roku 2025 patronami zostali między innymi: Stefan Żeromski, Antoni Słonimski, Władysław Stanisław Reymont, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska.

Rok 2025 ogłoszono Rokiem Władysława Stanisława Reymonta, ze względu na to, że właśnie w tym roku przypada 100. rocznica śmierci tego wybitnego twórcy, laureata Nagrody Nobla z 1924 roku. Był on autorem m.in. „Ziemi obiecanej”, „Komediantki”, „Fermentów” oraz zbiorów nowel. Powieść „Chłopi” początkowo była drukowana na łamach „Tygodnika Ilustrowanego”. Dopiero po 2 latach pojawiło się jej wydanie książkowe. Władysław Reymont był podziwiany za idealne wręcz odtworzenie rytmu życia społeczności wiejskiej, a także za umiejętne łączenie naturalistycznych opisów oraz niemal artystyczne pokazanie przyrody.

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska jedna z największych polskich poetek, która obok Wisławy Szymborskiej, jest najchętniej przekładaną polską autorką w historii. Napisała ponad 500 wierszy, 20 sztuk teatralnych i 10 słuchowisk radiowych. To także kilkadziesiąt utworów typowo patriotycznych. 9 lipca 2025 roku przypada 80. rocznica śmierci poetki.

Kolejnym wyróżnionym pisarzem jest Stefan Żeromski, który aż czterokrotnie był nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Pośmiertnie został odznaczony Orderem Orła Białego. Jego książki, mi.in.: „Przedwiośnie”, „Syzyfowe prace”, „Rozdziobią nas kruki i wrony”, „Ludzie bezdomni”, „Siłaczka” kształtowały światopogląd młodych ludzi tamtego burzliwego okresu. W uzasadnieniu uchwały wskazano, iż „Stefan Żeromski był twórcą przekonanym o doniosłej funkcji literatury, wierzył bowiem w szczególne posłannictwo pisarza i w jego odpowiedzialność za kształtowanie losu narodu i Ojczyzny”.

Z okazji 130. rocznicy urodzin polskiego poety Antoniego Słonimskiego – pisarza, publicysty, tłumacza, rysownika, krytyka literackiego, przypadającej w tym roku, ogłoszono iż  Rok 2025 będzie także pod jego patronatem. Był człowiekiem wielu talentów, założył kabaret „Pod Picadorem”, którego był członkiem oraz grupę literacką „Skamander”, mającą bardzo duże znaczenie dla polskiej literatury. W latach międzywojennych współpracował także z „Kurierem Polskim” i „Wiadomościami Literackimi”. Za swoje zasługi został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a jego wiersze, dramaty, felietony oraz inne publikacje sprawiają, że Antoni Słonimski był pisarzem, którego nie można wtłoczyć w sztywne ramy.